Κατερίνα Καριζώνη -Το λυκόφως του Αιγαίου

likofos

Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Ήρθε το καλοκαίρι και διαβάζοντας το βιβλίο της Κατερίνας Καριζώνη «Το λυκόφως του Αιγαίου» ένιωσα πώς πλημμύρισα Αιγαίο. Λούστηκα στο φως της Αμοργού, της Ίου ή Μικρής Μάλτας, της Ικαρίας, αγωνίστηκα με τους πειρατές για την απελευθέρωση του Αιγαίου από τους Οθωμανούς, τους ερωτεύτηκα και τους θαύμασα για την αντρειοσύνη τους. Έζησα την αγωνία της απελευθέρωσης της Μήλου από τον Οθωμανικό ζυγό, βίωσα την εποχή που δυτικοί και κυρίως Μαλτέζοι πειρατές κατέκλυσαν το Αρχιπέλαγος, βρέθηκα στο πεδίο σύγκρουσης θρησκειών και συμφερόντων. Στις μάχες, τις συνωμοσίες, τις προδοσίες, στο παιχνίδι της κερδοσκοπίας και κυριαρχίας. Ο θάνατος και ο έρωτας δεν λείπει από τη ζωή των πειρατών. Εκπληκτικές εικόνες που χαλαρώνουν και γεμίζουν χρώματα τα μάτια τον αναγνώστη.

Περπάτησα στα κάστρα και ανέβηκα στα μοναστήρια για να σωθώ μαζί τους από τα Οθωμανικά πλοία. Ταξίδεψα στον 19ο αιώνα και γνώρισα τις ερωμένες των πειρατών, τα σκλαβοπάζαρα, ανέβηκα στα πειρατικά τους, θαύμασα το ηλιοβασίλεμα με την Θάλεια. Με τον Καπετάν Τζώρτζη ή Γιάννη Κάψη ταξίδεψα στην Μήλο, γνώρισα τον Ουγκώ και τον Αυγουστίνο ντε Καρβελιέ, τον Νικούσιο Μαμωνά τον μεγάλο διερμηνέα στην Κωνσταντινούπολη, τον Μιχελή Μανιάτη στην Μάνη, τον μικρό Δανιήλ, την Θάλεια, την Βεατρίκη   και πολλούς άλλους ήρωες που με συνάρπασαν και δεν ήθελα να αφήσω το βιβλίο. Ήθελα να το ρουφήξω μονομιάς. Όπως και τα προηγούμενα βιβλία της μέχρι τώρα. Οι αναγνώστες θα θυμηθούν πώς έχει ξαναγράψει κι άλλα βιβλία για την πειρατεία. Το «Μεγάλο Αλγέρι» που διαδραματιζόταν στην Μάνη, τον “Χάρτη των ονείρων” και τον “Μονόφθαλμο” και άλλες πειρατικές ιστορίες.   Όσοι τα είχατε διαβάσει σίγουρα θα θέλετε να διαβάσετε και το νέο της βιβλίο. Δοξασίες και θρύλοι των νησιών ξύπνησαν από τα παιδικά της βιβλία και τα παραμύθια πήραν ένταση αφού η συγγραφέας έχει κάνει μεγάλη έρευνα για την πειρατεία εκείνης της μακρινής εποχής. Συγκέντρωσε, ύστερα από έρευνα δέκα περίπου ετών, ένα ενδιαφέρον υλικό και το χρησιμοποίησε για να φωτίσει αυτή την άγνωστη στους περισσότερους περίοδο. Γνωρίζει καλά τη τέχνη της συγγραφής, της μυθοπλασίας και είναι καλή γνώστης της Ιστορίας. Κι αυτό ο αναγνώστης θα το διαπιστώσει με το σωστό πλέξιμο τους. Μέσα στο βιβλίο θα διαπιστώσει κανείς την στενή σχέση που είχαν οι πειρατές με τα πρώτα επαναστατικά κινήματα στα νησιά με την επανάσταση του 1821. Η συγγραφέας μέσα από τη γραφή της μας θυμίζει πώς οι πειρατές αποτέλεσαν φαινόμενο αντίστοιχο με εκείνο των Κλεφτών και Αρματολών στη θάλασσα, ρίχνοντας τους συγχρόνως ευθύνες για τις επιδρομές, τις ληστείες και τα σκλαβοπάζαρα.

Περίπου τριάντα βιβλία έχει συγγράψει η συγγραφέας και ανάμεσα τους Ποίηση, παιδικά και μελέτες άρα η γραφή της δεν μπορεί να κριθεί. Ο αριθμός των βιβλίων αλλά και οι φανατικοί αναγνώστες της που την παρακολουθούν από την αρχή της συγγραφικής καριέρας ,της έχουν δώσει το εισιτήριο της επιτυχίας της. Είναι εμφανές το ποιητικό ταλέντο μέσα στο «Λυκόφως του Αιγαίου». Συμπυκνωμένη γραφή όπως απαιτεί η Ποίηση καταφέρνει να δώσει το ιστορικό κομμάτι χωρίς να κουράζει. Ακόμη και τις σκληρές εικόνες που απεικονίζει δεν μας τρομάζουν γιατί έρχεται   η αλμύρα της θάλασσας, τα λουλούδια, τα αστέρια και ο έρωτας να τις απαλύνει. Ο αναγνώστης ταξιδεύει ανάλαφρα στον χρόνο.

Την δράση του βιβλίου την συνοδεύουν και ιστορικά γεγονότα όπου ο αναγνώστης θα μάθει για την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης το 1650 καθώς και για την εξέγερση της Μάνης κατά της Πύλης με τη βοήθεια Μαλτέζων Ιπποτών του Τάγματος και του πολύτροπου Κρεβελιέ, που φιλοδοξούσε να γίνει ηγεμόνας της Πελοποννήσου. Μετά την αποτυχία της εξέγερσης πολλοί Μανιάτες κατέφυγαν στο Λιβόρνο της Ιταλίας. Θα μάθει γεγονότα που ίσως δεν γνωρίζει αλλά θα μπουν στο κιβώτιο των γνώσεων του. Πόσα αλήθεια μπορείς να μάθεις από ένα αξιόλογο βιβλίο σαν αυτό;

Η συγγραφέας σ’ αυτό το βιβλίο δεν μας είπε μοναχά μια ιστορία με πειρατές αλλά με την ισχυρή πέννα της, έφερε στο φως ένα μεγάλο μέρος της μνήμης της ιστορίας των νησιών μας τον 17ο αιώνα που αγνοούσαμε. Μας έδειξε πώς κάθε εξέγερση, επανάσταση, κατά του κατακτητή, είναι μια ανατροπή και τίποτε δεν μπορεί να λυγίσει τον κάθε λαό. Χθες, σήμερα, αύριο η ιστορία το απέδειξε και θα το αποδεικνύει κάθε φορά με τον τρόπο της. Αρκεί να έχουμε μάτια ανοιχτά και πλατύ ορίζοντα.

«Αίνιγμα είναι η θάλασσα, σε αναγνωρίζει, σε ακούει, σε παρακολουθεί, σε φωνάζει. Διαλέγει αυτούς που θα πάρει στον πυθμένα, εκείνους που θα στείλει σε λιμάνι, τους άλλους που θα τους ταξιδέψει πέρα απ’ τη γραμμή του ορίζοντα…»

Καλοτάξιδο να είναι το βιβλίο και το συστήνω ανεπιφύλακτα στους ταξιδιώτες του Αιγαίου και όχι μόνο. Να ζήσουν και να γνωρίσουν την ιστορία πίσω από τη βιτρίνα. Να γνωρίσουν τους θρύλους, τις ιστορίες και τα πρόσωπα των νησιωτών που αν τους κοιτάξεις στα μάτια θα σου πουν και για άλλα τόσα ταξίδια. Ένα καλό βιβλίο όπως « το λυκόφως του Αιγαίου» θα γίνει μια καλή συντροφιά.   Καλή ανάγνωση!