Θεόδωρος Λιμήτσιος, μιλάει στην Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη για το «Καρτέρεμα»

Γράφει: Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Ο Θεόδωρος Λιμήτσιος γεννήθηκε στα Τρίκαλα Θεσσαλίας το 1976. Το 1999 αποφοίτησε από τη δραματική σχολή «Αρχή». Από το 1999 μέχρι το 2011 συμμετείχε σε διάφορες θεατρικές παραστάσεις και τηλεοπτικές σειρές στην Ελλάδα. Έχει οργανώσει ως διδάσκων/εισηγητής σεμινάρια θεατρικής δημιουργίας με τίτλο «Ο Ηθοποιός μπροστά από ένα μικρόφωνο». Το 2011 εγκαταστάθηκε στη Βιέννη όπου συνεργάστηκε με το voiceactors.at. Την ίδια χρονιά δημιούργησε τον ελληνοαυστριακό θεατρικό θίασο «προς τον ήλιο», όπου διατηρεί μέχρι σήμερα τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή.

Από το 2020 γράφει και εκδίδει στα Ελληνικά Γράμματα. Τα βιβλία του: «Εγώ μεγάλωνα για σένα...» (2020), «Μαρουσώ» (2021), «Το γέλιο σου» (2022). Η κουβέντα με τον συγγραφέα Θεόδωρο Λιμήτσιο, έγινε με αφορμή το τέταρτο βιβλίο του «Καρτέρεμα». Ο φάρος στο εξώφυλλο με ταξίδεψε νοερά στο Αιγαίο, οι σελίδες του μυρίζουν Κυκλάδες. Τον γνώρισα στην παρουσίαση του βιβλίου του στο βιβλιοπωλείο «Νέστωρ». Το διάβασα με μια ανάσα. Το γιατί γράφτηκε και εμπνεύστηκε, θα μας το πει ο ίδιος ο συγγραφέας.

Κύριε Λιμήτσιο ευχαριστώ για τον χρόνο σας. Εσείς, ένας Τρικαλινός γιατί γράψατε για τις Κυκλάδες; Πώς εμπνευστήκατε το «Καρτέρεμα».

Στα τρία πρώτα βιβλία ξεκίνησα να γράφω έχοντας την ασφάλεια ενός τόπου που γνώριζα πολύ καλά. Της Πίνδου! Παρόλα αυτά είχα κάνει και σε αυτά τα βιβλία ταξίδια σε Καππαδοκία-Κωνσταντινούπολη-Σμύρνη αλλά το μεγαλύτερο μέρος διαδραματιζόταν στην Πίνδο. Το τρίτο βιβλίο το εμπνεύστηκα ακούγοντας ένα τραγούδι «Το μοιρολόι του χωρισμού» του Γιάννη Παπαγεωργίου. Αυτό με ταξίδεψε στη θάλασσα και ξεκίνησα να γράφω.

Σε μια εποχή που όλα γίνονται ταχύτατα, πόση υπομονή μπορούμε να έχουμε για να καρτερούμε;

Όλη μας η ζωή είναι έτσι κι αλλιώς ένα καρτέρεμα. Όσο κι αν όλα τρέχουνε γύρω μας εμείς πρέπει να έχουμε υπομονή και επιμονή. Μόνο έτσι θα καταφέρουμε να πάμε παρακάτω. 

Όπως και τα προηγούμενα βιβλία σας, έτσι και το «Καρτέρεμα», αναφέρονται σε πολύ παλιά χρόνια, στον προηγούμενο αιώνα. Ένας νέος άνθρωπος όπως εσείς, τι ζηλεύετε από εκείνα τα χρόνια και καταπιάνεστε μ’ αυτά;

Δεν έχω ζήσει σε αυτές τις εποχές και αυτό με τραβάει να τις γνωρίσω. Το σήμερα το ξέρω καλά, το ζω καθημερινά. Το άγνωστο είναι αυτό που με έχει το ενδιαφέρον. Είναι αυτό ακριβώς που μ’ έκανε να γίνω και ηθοποιός. Σήμερα έχουμε όλοι μας χάσει κάτι σημαντικό. Την αληθινή επικοινωνία μεταξύ μας. Να σταθούμε απέναντι στον άνθρωπό μας να τον κοιτάξουμε στα μάτια και να του πούμε «Σ’ αγαπώ». Να στρώσουμε το μεσημεριανό τραπέζι και να καθίσουμε να φάμε όλοι μαζί σαν οικογένεια. Να συναντήσουμε φίλους, να μιλήσουμε και να γελάσουμε χωρίς το χέρι μας να είναι κολλημένο το κινητό.

Άνδρος, Τήνος και λίγο Αθήνα, οι τόποι που μας ταξιδεύει το «Καρτέρεμα». Σας ενέπνευσε ο Γιαννούλης Χαλεπάς, η τσάτσα Ειρήνη και η Μαριγούλα. Αλλά και η μοίρα, το πεπρωμένο, που τους συνέδεε. Για μιλήστε μου λίγο για το βιβλίο.

Όταν ξεκίνησα να γράφω δεν είχα σκεφτεί να μπω στη ζωή τους. Η ιστορία μου ξεκινάει το 1905 και εκεί ακριβώς βρέθηκα ανάμεσα στη ζωή του Γιαννούλη. Διαβάζοντας την ιστορία του δε θα μπορούσα με τίποτα να μην τον αφήσω να περπατήσει κι αυτός στα σοκάκια των ηρώων μου.

Στην Τήνο έχουμε από τη μια τη δύναμη της Μεγαλόχαρης και από την άλλη, τη δύναμη της Τέχνης, και ιδιαίτερα στα χωριά του Πανόρμου (Χαλεπάς, Φιλιππότης, Λύτρας κλπ).Στο «Καρτέρεμα» προσπαθήσατε να ισορροπήσετε αυτές τις δυο δυνάμεις. Κι όμως, ο Χαλεπάς αφού γύρισε αναγνωρισμένος γλύπτης από το εξωτερικό, ήταν περιφρονημένος. Δεν τον ήθελε για γαμπρό ο πατέρας της Μαριγούλας, αφού με ένα ναυτικό θα ζούσε καλύτερα. Πιστεύετε πως στην Ελλάδα του σήμερα, η μοίρα του καλλιτέχνη άλλαξε προς το καλύτερο ή έμεινε η ίδια;

Η μοίρα του καλλιτέχνη; Γιατί να αλλάξει; Όταν επιλέγεις να ασχοληθείς με αυτή την τέχνη ξέρεις πολύ καλά ποιος θα είναι ο δρόμος σου… αλλά τον ακολουθείς γιατί σε κάνει ευτυχισμένο. Το αν θα γίνεις γνωστός αυτό δεν το ξέρεις. Αυτό που έχει σημασία είναι να ακούς την καρδιά σου και να την αφήνεις να σε οδηγεί. Αυτό δεν έκανε και ο Γιαννούλης;

Πιστεύετε πως όλα στη ζωή είναι χαραγμένα στη μοίρα μας ή είναι και θέμα επιλογών το ότι μας συμβαίνει;

Πιστεύω πως όλοι ήρθαμε σε αυτό τον κόσμο για κάποιο λόγο. Κάποιος μας έφερε εδώ και αυτός σίγουρα έχει ένα σχέδιο για μας. Είναι στο χέρι μας όμως αν θα τον αφήσουμε να το πραγματοποιήσει.

Ο Θεός έχει κυρίαρχο ρόλο. Υπάρχει μια μεταφυσική δύναμη που διαχέεται σε όλο το βιβλίο. Η πίστη μπορεί να τα γιάνει όλα ή η επιστήμη;

Θαύματα γινόταν πάντα και θα συνεχίσουν να γίνονται. Ποιος είναι όμως αυτός που τα κάνει; Ο Θεός; ο Γιατρός; Μήπως και οι δυο μαζί; Ή μήπως η πίστη μας σε κάτι μεταφυσικό μας βοηθάει να νικήσουμε;

Πληρώνουμε πάντα τις αμαρτίες που κάνουμε στη ζωή μας; Μας ακολουθούν και πώς μπορούμε, αν γίνεται, να απαλλαχτούμε από το παρελθόν;

Φυσικό είναι να τις πληρώνουμε. Δε γίνεται αλλιώς. Αυτό όμως που έχει σημασία είναι να μην τις πληρώνουμε ξανά και ξανά. Γιατί τότε δε μάθαμε από τα λάθη μας. Το παρελθόν είναι εκεί και μας βοηθάει για να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι στο μέλλον.

Πόσο απόθεμα δύναμης μπορεί να έχει ο άνθρωπος ώστε να πράξει αυτό που έκανε ο Παναγής στην αγαπημένη του; Ο Θεός που ποτέ δε θα μάθουμε που βρίσκεται, μας δίνει αυτή τη δύναμη;

Η πίστη μας δίνει δύναμη. Πρέπει όμως να πιστέψουμε και στον εαυτό μας και μετά σίγουρα θα βρούμε τη δύναμη να πάρουμε ακόμα και τις πιο δύσκολες αποφάσεις. 

Είναι ένα βιβλίο που μπορεί άνετα να το διαβάσει κάθε αναγνώστης. Και ο απαιτητικός ώστε να ξεκουραστεί και να χαλαρώσει αλλά και ο παροδικός που διαβάζει μόνο στις διακοπές. Πιστεύετε πως τα χρόνια που διανύουμε, ο μέσος αναγνώστης δεν αποζητά τα δυσνόητα βιβλία;

Ο κάθε άνθρωπος είναι ξεχωριστός και μόνο αυτός ξέρει τι θα τον ευχαριστούσε να διαβάσει. Προσωπικά πιστεύω ότι η απλότητα είναι κάτι πολύ σημαντικό. Γι’ αυτό επιλέγω να γράφω έτσι. Για να μπορεί να το διαβάσει ακόμα και αυτός που δεν ξέρει πολλά γράμματα αλλά του αρέσει να ταξιδεύει με ένα βιβλίο. 

Τηλεόραση, βιβλίο ή κοινωνικά δίκτυα;

Βιβλίο, θέατρο, μουσική και μετά τα υπόλοιπα.

Όλοι οι συγγραφείς, όλα τα βιβλία τους τα θεωρούν ισάξια και αγαπημένα. Θα πάμε πίσω στον χρόνο, στο βιβλίο σας «Εγώ μεγάλωσα για σένα». Νοσταλγείτε μια εποχή που ο άνθρωπος έγραφε γράμματα, που υπήρχε η ανθρώπινη επαφή και η αλληλεγγύη. Που ο ένας βοηθούσε τον άλλον, στη χαρά και στη λύπη. Στο εμείς και όχι στο εγώ.  Πιστεύετε πως έφυγαν εκείνα τα χρόνια ανεπιστρεπτί;

Νοσταλγώ αυτή την εποχή και γι’ αυτό όλα τα βιβλία μου είναι γραμμένα στο χτες, τότε που τα γράμματα ήταν ο μοναδικός τρόπος επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων που ζούσαν μακριά. Τότε που η λέξη «Καρτέρεμα» είχε την πραγματική της έννοια. Τότε που μια ματιά, ένα χάδι σημαίνανε πολλά και οι άνθρωποι ήξεραν να τα εκτιμούν.

Αισιοδοξείτε πως θα γίνει μια κοινωνική έκρηξη, πως ο κόσμος θα κουραστεί να ζει σε ένα χάος και θα πάρει τη ζωή του αλλιώς;

Μακάρι αλλά είναι δύσκολο, πολύ δύσκολο. Η τεχνολογία μάς έχει φέρει τα πάντα το πιάτο και έχει εκμηδενίσει τις αποστάσεις. Κι αυτό θεωρούμε πως μας κάνει ευτυχισμένους. Είμαστε όμως; Ας αναρωτηθούμε πόσες φορές την ημέρα λέμε σ’ αγαπώ; Πόσες φορές την ημέρα κοιτάμε τους ανθρώπους στα μάτια; Πόσες φορές την ημέρα χαμογελάμε; Πόσες φορές επικοινωνούμε πραγματικά με τους ανθρώπους που έχουμε δίπλα μας. Και τώρα ας αναρωτηθούμε πόσες φορές την ημέρα πιάνουμε στα χέρια μας το κινητό. Αν καταφέρουμε να ζήσουμε μια μέρα χωρίς να αγγίξουμε το κινητό ίσως τότε να έχουμε κάνει ένα βήμα για να κάνουμε τη ζωή μας καλύτερη.

Επιδιώξατε να γράψετε ένα βιβλίο ώστε να εκδοθεί στην Αυστρία ή σας είναι αδιάφορο;

Επιδίωξα να μεταφράσω τα βιβλία μου στα Γερμανικά και να τα αναλάβει κάποιος εκδοτικός οίκος αλλά δυστυχώς τα χρήματα που χρειάζονται είναι πάρα πολλά.

Στα βιβλιοπωλεία της Αυστρίας υπάρχουν μεταφρασμένα βιβλία Ελλήνων συγγραφέων; Τους προτιμά το Αυστριακό αναγνωστικό κοινό;

Οι σύγχρονοι συγγραφείς είναι μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού. Οι αρχαίοι όμως Έλληνες συγγραφείς έχουν την τιμητική τους. Δεν ξέρω βέβαια αν το αναγνωστικό κοινό τους προτιμάει.

Ποια είναι η γνώμη σας για το Bookia, όσον αφορά την προβολή των συγγραφέων και των έργων τους;

Το Bookia είναι ένας χώρος μαγικός. Το στέκι του αναγνώστη αλλά και του συγγραφέα. Εκεί όπου ο επίδοξος αναγνώστης θα βρει τα πάντα για τα βιβλία που τον ενδιαφέρουν και τις νέες κυκλοφορίες πριν επισκεφτεί το βιβλιοπωλείο. 

Ετοιμάζετε κάτι για το επόμενο βιβλίο;

Πάντα έχω κάτι στο μυαλό μου αλλά και γραμμένο στο χαρτί. Όταν τελειώνει ένα ταξίδι πρέπει να ξεκινάει αμέσως το επόμενο. Έτσι μόνο μπορώ να αισθάνομαι ευτυχισμένος. Αυτό που δεν ξέρω είναι πότε και αν θα καταφέρω να το ολοκληρώσω.

Η καρτερία και η υπομονή είναι ανεκτίμητα αγαθά και μακάρι ως λαός να τα αποκτήσουμε ξανά. Μακάρι το εγώ να γίνει εμείς όπως και στους ήρωες του βιβλίου. Σας ευχαριστώ κύριε Λιμήτσιο και σας εύχομαι να είναι καλοτάξιδο.

 

Δημοσιεύθηκε στο Bookia